Największą akcją przedinwestycyjnych badań archeologicznych w województwie podkarpackim były badania realizowane przed budową autostrady A4. W stosunkowo krótkim czasie – od 2005 do 2014 roku – przebadano ponad 100 stanowisk archeologicznych z materiałami datowanymi od schyłku starszej epoki kamienia (ok. 10 tys. lat p. n. e.) do czasów współczesnych. Prace te, których ogromny zakres nie ma swojego odpowiednika w żadnych wcześniejszych i późniejszych badaniach archeologicznych na Podkarpaciu, są uważane za punkt zwrotny w rozwoju archeologii na naszych terenach. Odkryte wówczas obiekty i zabytki archeologiczne w wielu przypadkach przyniosły za sobą konieczność napisania na nowo syntezy dziejów nie tylko Polski południowo-wschodniej, ale i tej części Europy.
Na obszarze niemal całego województwa podkarpackiego, badania archeologiczne poprzedzające budowę autostrady A4 były realizowane przez archeologów skupionych wokół Fundacji Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego (FROA). W powiecie jarosławskim FROA prowadziła badania na około 40 stanowiskach archeologicznych, znajdujących się na odcinku Ożańsk – Zamojsce. Zabytki odkryte podczas tych badań – tak samo jak pozostałe materiały z całego podkarpackiego odcinka autostrady – zostały przekazane do Muzeum Okręgowego w Rzeszowie oraz zbiorów Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Zupełnie inaczej ma się sprawa ze stanowiskami położonymi w obrębie końcowego odcinka autostrady – od węzła Radymno do przejścia granicznego w Korczowej. Przebadano tu łącznie 25 stanowisk archeologicznych, z których 23 znajdowały się na obszarze powiatu jarosławskiego, a pozostałe dwa – przemyskiego. Wykonawcą ratowniczych prac archeologicznych było tu konsorcjum firm Narnia-Arche-Archgeo z Wrocławia. Archeolodzy zdecydowali się przekazać wszystkie materiały z tych badań do zbiorów Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. W ten sposób nasze zbiory wzbogaciły się w prawdziwie skarby – niezwykłe źródła do poznania przeszłości ziemi jarosławskiej. O nich właśnie chcemy opowiedzieć na tej wystawie.
Wystawa zrealizowana w ramach Europejskich Dni Archeologii 2023
Kuratorzy: dr E. Sieradzka-Burghardt, dr Marcin Burghardt
