Pomnik szesnastowiecznej architektury rezydencjonalnej ziemi przemyskiej.
Lamus, dawny dwór obronny, w Hawłowicach Górnych jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury rezydencjonalnej ziemi przemyskiej. Powstał zapewne w 2 połowie XV wieku z inicjatywy ówczesnego właściciela tej wsi podstolego przemyskiego Aleksandra Próchnickiego herbu Korczak, jako prosta wieża mieszkalna, o co najmniej dwóch kondygnacjach nadziemnych.
Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, mieszczące się na piętrze zarzeckiego pałacu, zostało utworzone w 2008 roku. Jest oddziałem zamiejscowym Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich i niejako uzupełnia jarosławską wystawę stałą, która poprzez artefakty prezentuje historię miasta i mieszczan. Ekspozycja prezentowana w zarzeckiej rezydencji ma dwojaki wymiar – poprzez wyjątkowe miejsce opowiada o konkretnej rodzinie i kilku niezwykle ważnych jej przedstawicielach, na czele z inicjatorką budowy pałacu Magdaleną z Dzieduszyckich Morską, czy Włodzimierzem Dzieduszyckim, twórcą Muzeum Przyrodniczego we Lwowie, natomiast poprzez losy samej rodziny szerzej prezentuje cząstkę historii Polski pod zaborami, ziemiaństwa, jako warstwy społecznej – Polaków pozbawionych własnego państwa, którzy stając w obliczu narodowej tragedii i mając pełną tego świadomość, pomimo to starali się żyć i pracować dla ojczyzny i stawali się społecznikami i filantropami, pracowali u podstaw, starali się polepszać położenie ekonomiczne włościan, wspierali w różny sposób zrywy niepodległościowe, organizowali życie kulturalne, prowadząc salony literackie, dbając, by całkowicie ono nie wygasło, zbierali i z wielkim pietyzmem przechowywali pamiątki po dawnych czasach, tworząc kolekcje, które stawały się następnie zalążkami zbiorów pierwszych polskich muzeów.
