Wielka konserwacja Wielkiej Izby

Powiększ obraz

Jeszcze nie zdążył opaść kurz po konserwacji XIX-wiecznych mebli wiedeńskich w stylu Hansa Makarta, a już jarosławskie Muzeum rozpoczyna realizację nowego, jeszcze większego projektu. Dzięki dotacji wynoszącej blisko 100 tysięcy złotych, uzyskanej z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, możliwe będzie odnowienie unikatowego wyposażenia Wielkiej Izby – najbardziej okazałej sali, jaką można oglądać w Kamienicy Orsettich.

Wielka Izba to reprezentacyjne pomieszczenie kamienicy mieszczańskiej, usytuowane zawsze na parterze, na tyłach budynku (stąd określane czasem „izbą na zadzi”). W dobie „złotego wieku” Jarosławia to właśnie w takich salach odbywały się oficjalne spotkania kupców i bankierów, połączone z negocjacjami kontraktów handlowych. Ze względu na swoje funkcje izby te były zazwyczaj zdobione detalami architektonicznymi i bogato wyposażone.

Wielka Izba Kamienicy Orsettich stanowi najbardziej rozpoznawalną część wystawy stałej jarosławskiego Muzeum. W pomieszczeniu zachował się oryginalny, 400-letni strop z belek modrzewiowych, charakterystyczna ceglana podłoga – olstrych oraz fragmenty barwnej polichromii z czasów Wilhelma Orsettiego, a także wnęki ścienne. Umieszczone tam meble – stoły i krzesła, skrzynie i szafy, sepety (niewielkie, przenośne skrzynki) – dekorowane rozmaitymi technikami: snycerką, intarsją, złoceniami i inkrustacją masą perłową – miały podkreślać wysoką pozycję i zamożność ich posiadacza. Wśród wielu przykładów wysokiej klasy rzemiosła artystycznego zgromadzonych na ekspozycji, można zobaczyć bezcenne pamiątki po jarosławskich rzemieślnikach XVII i XVIII wieku – obesłania i szczyty chorągwi cechowych, ceremonialne puchary, dzbany i kufle, a nawet metalowego kura – symbol bractwa kurkowego, które broniło murów miejskich przed najeźdźcami.

Zabytkowe meble z Wielkiej Izby Kamienicy Orsettich od dłuższego czasu wymagały interwencji konserwatorów. W ramach dotacji z rządowego programu „Wspieranie działań muzealnych” zostanie odnowione wyposażenie sali ekspozycyjnej – łącznie 10 mebli, datowanych od XVI do XIX wieku. Na tym jednak nie koniec. Dodatkowo projekt przewiduje konserwację trzech lad cechowych – bogato zdobionych skrzyń, niegdyś służących do przechowywania najcenniejszych dokumentów, pieniędzy i innych przedmiotów związanych z działalnością cechów rzemieślniczych. W zbiorach jarosławskiego muzeum przechowywane są rzeźbione lady ślusarzy i stolarzy z początku XIX wieku, a także unikatowa XVII-wieczna skrzynia cechu rzeźników, zdobiona malowidłami o tematyce sakralnej oraz zwieńczona rzeźbą leżącego lwa. Te wyjątkowe obiekty, które dotychczas ze względu na nienajlepszy stan zachowania musiały być przechowywane w magazynie, po konserwacji staną się ozdobą wystawy stałej jarosławskiego Muzeum, co umożliwi realizację kolejnego etapu rozbudowy ekspozycji opowiadającej historię XVII-wiecznego Jarosławia, wielkich jarmarków, rozwoju handlu i rzemiosła, a wszystko to w oparciu o bezpośredni kontakt z artefaktami z przeszłości.

Projekt „Konserwacja wyposażenia Wielkiej Izby Kamienicy Orsettich” to kolejne tego typu przedsięwzięcie realizowane przez jarosławskie muzeum. Od kilku lat sukcesywnie odnawiane są obiekty gromadzone w instytucji. Wcześniejsze zadania konserwatorskie, dofinansowane przez MKiDN, objęły swoim zasięgiem m.in. kilkadziesiąt obiektów z kolekcji zarzeckiej Muzeum i wspomniany już zestaw w stylu Makart. Aby przywrócić muzealiom stan ekspozycyjny i uzupełnić treści przekazywane na wystawach stałych, zdecydowano się także na konserwację komody, kanapy, łóżka, szaf, świeczników, lustra, skrzyni posagowej, czy kilkudziesięciu grafik. W przeważającej większości są to obiekty, które nigdy wcześniej nie były prezentowane szerszej publiczności.