Tajemnice Scytów w naszym Muzeum

Powiększ obraz

Już w najbliższy wtorek, 29 listopada, w Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich szykuje się prawdziwa gratka dla miłośników archeologii. Nasze Muzeum zaprasza na seminarium połączone z promocją książki „Osada społeczności scytyjskiego kręgu kulturowego w Hruszowicach, stan. 2, jako element tzw. aglomeracji chotynieckiej”. Książka, napisana przez zespół naukowców z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich oraz Muzeum Zamkowego w Sandomierzu, odkrywa nieznane wcześniej informacje o społecznościach, które na 600 lat przed Chrystusem zamieszkiwały ziemię jarosławską i przemyską.

Przed kilku laty cały archeologiczny świat zadziwiły odkrycia w Chotyńcu w powiecie jarosławskim. Okazało się, że znajdujące się tam grodzisko – pozostałość po obronnym osiedlu otoczonym wałami – jest o wiele starsze, niż do tej pory sądzono. Gród został wzniesiony ponad 2 i pół tysiąca lat temu przez grupy ludności związane ze starożytnym plemieniem Scytów, przybyłe tu z terenów dzisiejszej Ukrainy. Podczas badań archeologicznych znaleziono tam pierwszą i jedyną w Polsce zachowaną w całości grecką amforę, datowaną na przełom VII i VI wieku przed Chrystusem. Naczynie służyło jako pojemnik do transportu wina, sprowadzonego na rytualną ucztę do Chotyńca aż z terenów dzisiejszej Turcji.

Dalsze prace archeologiczne ukazały, że „Scytowie” – a raczej ludy o scytyjskiej kulturze – zostawili po sobie o wiele więcej śladów niż samo grodzisko. Gród w Chotyńcu otaczają mniejsze osiedla, które nie mają charakteru obronnego. Dane archeologiczne wskazują, że to właśnie w tych osadach na stałe mieszkała ludność o scytyjskim obliczu kulturowym, która zbierała się na grodzisku przede wszystkim podczas odprawiania corocznych obrzędów. Z tego względu, badania archeologiczne na osiedlach w pobliżu Chotyńca dostarczają ciekawych informacji na temat życia codziennego ludności przybyłej na nasze ziemie ponad 2 500 lat temu, które uzupełniają wiedzę nabytą z analiz samego grodziska.

Osiedle odkryte na stanowisku 2 w Hruszowicach to pierwsza osada scytyjskiego kręgu kulturowego z południowo-wschodniej Polski, której pełne opracowanie ukazało się w formie książki. Badania archeologiczne w Hruszowicach miały miejsce kilka lat temu, przed budową autostrady A4, jednakże dopiero późniejsze prace na grodzisku w Chotyńcu pozwoliły badaczom zrozumieć charakter odkrytych pozostałości. Wśród znalezisk z osiedli z Hruszowic zwracają uwagę przedmioty stanowiące wyposażenie scytyjskiego łucznika – groty strzał oraz kościane zapięcie kołczanu. Jest też pierwszy i jak dotąd jedyny w Polsce zestaw zabytków wchodzących w skład uprzęży końskiej z okresu wczesnoscytyjskiego. Znaleziska te są bardzo istotne z tego powodu, że starożytni historycy piszą o Scytach właśnie jako o konnych wojownikach, którzy razili przeciwników gradem strzał z łuku.

Pierwsza prezentacja nowej książki o osiedlu w Hruszowicach będzie miała miejsce w poniedziałek, 28 listopada, w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Na następny dzień, wtorek 29 listopada, jarosławskie muzeum zaprasza na seminarium popularnonaukowe, na którym będzie można wysłuchać dwóch krótkich wykładów. Spotkanie rozpocznie prezentacja wyników badań archeologicznych w Hruszowicach przedstawiona przez autorów książki: dr Joannę Adamik-Proksę, dr Marcina Burghardta, mgr Ewelinę Ocadrygę-Tokarczyk, dr Wojciecha Rajpolda oraz mgr Tomasza Tokarczyka. Podczas drugiego wykładu mgr Magdalena Krzemińska oraz dr Marcin Burghardt opowiedzą o scytyjskich przedmiotach w zbiorach Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Początek wydarzenia o godzinie 17:00 w Wielkiej Izbie kamienicy Orsettich.

Publikacja książki „Osada społeczności scytyjskiego kręgu kulturowego w Hruszowicach, stan. 2, jako element tzw. aglomeracji chotynieckiej” była możliwa dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.


Plan spotkania:

17:00 – 17:45

Wykład „Osada społeczności scytyjskiego kręgu kulturowego w Hruszowicach, stan. 2, jako element tzw. aglomeracji chotynieckiej” – dr Joanna Adamik-Proksa, mgr Ewelina Ocadryga-Tokarczyk, mgr Tomasz Tokarczyk (Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego), dr Wojciech Rajpold (Muzeum Zamkowe w Sandomierzu), dr Marcin Burghardt (Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich)

17:45 -18:30

Wykład “Zabytki metalowe proweniencji scytyjskiej w zbiorach Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej” – mgr Magdalena Krzemińska (Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej), dr Marcin Burghardt (Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich)