Późnogotycka Madonna z Dzieciątkiem na specjalnej wystawie Muzeum w Przeworsku

Powiększ obrazFotografia barwna. Wystawa jednego eksponatu w Muzeum. Zbliżenie na górną część drewnianej rzeźby, przedstawiającej Matkę Bożą, która na prawym ręku trzyma Dzieciątko Jezus. Rzeźba ponadnaturalnych rozmiarów (wys. 2,3 m), w kolorze brązowym, widoczne liczne podłużne otwory po owadach.

Do 9 października b.r. w Muzeum w Przeworsku Zespół Pałacowo-Parkowy można oglądać późnogotycką rzeźbę Madonny z Dzieciątkiem wykonaną ok. 1520 roku. Rzeźba, która w 1948 roku trafiła do zbiorów Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich, według tradycji ma pochodzić z jednego z kościołów w Przeworsku.

Figura została znaleziona i ofiarowana do zbiorów Muzeum przez emerytowanego kolejarza Romualda Bachurskiego. Ofiarodawca zostawił wewnątrz rzeźby list, w którym opisał to, czego dowiedział się o jej pochodzeniu. Według Bachurskiego, Madonna z Dzieciątkiem pochodzi z kościoła parafialnego w Przeworsku. W Jarosławiu, a konkretnie w klasztorze dominikanów, pojawiła się pod koniec XIX wieku. Została umieszczona na wieży kościelnej, jednak podczas działań wojennych w 1915 roku podjęto decyzję o jej zdjęciu i schowaniu na kościelnym strychu. Obawiano się, że naturalnych rozmiarów postać wzięta zostanie za obserwatora i ostrzelana. Być może doszło już wcześniej do takiego zdarzenia, bo w trakcie prac konserwatorskich przy rzeźbie w drewnie znalezione zostały fragmenty pocisków z okresu I wojny światowej.

Pełnoplastyczna rzeźba przedstawiająca Madonnę stojącą na półksiężycu i trzymającą na ręku Dzieciątko Jezus na co dzień stanowi ozdobę Wielkiej Izby Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. Rzeźba jest uznawana za arcydzieło późnogotyckiej sztuki sakralnej. Kompozycja firury wykazuje sporo podobieństw do miedziorytu z 1508 roku autorstwa wybitnego malarza i grafika Albrechta Dürera. Być może nieznany z imienia artysta, który wyrzeźbił Madonnę z Dzieciątkiem, wzorował się na właśnie na tym przedstawieniu. W 2023 roku rzeźba była eksponowana na monumentalnej wystawie czasowej pt. „Obraz Złotego Wieku”, organizowanej przez Zamek Królewski na Wawelu.

Madonna z Dzieciątkiem jest eksponowana w kaplicy pałacu Dzieduszyckich w Przeworsku. Wystawa potrwa do 9 października 2025 r.

Zdjęcia: Rafał Czepiński / Muzeum w Przeworsku