Wrota „Scytii”

Powiększ obraz

Od 2016 roku w miejscowości Chotyniec w gminie Radymno trwają badania archeologiczne kierowane przez prof. dr. hab. Sylwestra Czopka z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Ich celem jest zbadanie znajdującego się tu grodziska, którego twórcy pozostawili bardzo charakterystyczny zestaw źródeł archeologicznych. Co ważne, analogiczne przedmioty znane są również z szeregu stanowisk (mniejszych osad) znajdujących się dookoła grodziska. Wszystkie odkryte w tym rejonie materiały archeologicznie w sposób istotny różnią się od tych znajdowanych do tej pory na ziemiach polskich. Zabytki te znajdują natomiast swoje ścisłe odpowiedniki na terenach współczesnej Ukrainy, w środowisku tzw. leśnostepowego wariantu scytyjskiego kręgu kulturowego.

Z tym kręgiem kulturowym należy również łączyć ślady różnych obrzędów o charakterze kultowym, na które natrafiono w trakcie badań prowadzonych w Chotyńcu. Świadczy to o istnieniu w tej części Polski południowo-wschodniej we wczesnej epoce żelaza (okres w pradziejach między IX/VIII a III w. p.n.e.) enklawy osadnictwa scytyjskiego kręgu kulturowego. Trzeba podkreślić, że jest to najdalej na północny-zachód wysunięty obszar przebywania ludności związanej z kręgiem scytyjskim (jej leśnostepowym wariantem), a być może nawet samych Scytów. Tym samym grodzisko w Chotyńcu uznać można za „wrota” prowadzące do świata leśnostepowej Scytii. Wszystko to każe na nowo spojrzeć na dawne dzieje naszej części Europy, zmienia mapy jej historii.

Badania w Chotyńcu finansowane są przez Narodowe Centrum Nauki w ramach projektu badawczego nr 2017/27/B/HS3/01460 pt. „Na granicy dwóch światów. Aglomeracja Chotyniecka scytyjskiego kręgu kulturowego – etap I: badania terenowe”.